Column: Afstuderen met een depressie

Het schrijven van mijn scriptie is iets waar ik stiekem al lang tegen op zag. Het einde van je schoolcarrière en het begin van een nieuw hoofdstuk. Je moet nog één keer laten zien aan school dat je de theorie in de vingers hebt en dat je klaar bent voor de arbeidsmarkt. Dat ik in deze periode te maken zou krijgen met een depressie, had ik niet verwacht en al helemaal niet gehoopt. Wel zorgt dit ervoor dat het afstudeerproject nog ingewikkelder wordt en vaak voelt als een onmogelijke missie.

In december van het afgelopen jaar begonnen mijn psychische klachten. Paniekaanvallen kwamen uit het niets en maakte dat ik al vrij snel moeite had met alledaagse dingen, zoals boodschappen doen of reizen met het openbaar vervoer. Met de spits in de trein, de IKEA en drukke cafés waren al helemaal een no-go. Al snel ging dit gepaard met een steeds meer sombere stemming. Op oudejaarsdag belde ik naar de huisarts voor een afspraak.

In januari kon ik van start met de behandeling van mijn paniekstoornis bij de psycholoog en in februari ging ik van start met afstuderen. Terwijl de behandeling erg veel inzet en energie van me vroeg (niet dat ik toen een grote ‘voorraad’ energie had door de klachten) probeerde ik van de scriptie het beste te maken. Vrij snel namen de paniekklachten af en vormde de angst voor drukke plekken geen belemmering meer in het dagelijks leven.

Helaas had mijn brein nog een verrassing in petto: een depressie. Waar ik sinds mijn eerste depressie in 2016 bang voor was in de categorie ‘grootste angst’, werd opeens werkelijkheid. Het licht doofde steeds meer en dagen waren gevuld met niets dan leegte, wanhoop en pijn.

Toch was er nog altijd die scriptie. Ondanks dat ik merkte dat ik nauwelijks iets op papier kon krijgen, geeft het me nog altijd veel structuur. Naar het kantoor van Floooow gaan is alleen al een reden om op te staan en zo’n reden is meer dan welkom. Het liefst ga ik weer gewoon verder zoals ik dat normaal ook zou doen, maar een depressie is geen keuze. Hoe zeer je ook je best doet om structuur aan te brengen, leuke dingen te blijven doen en je gedachtes probeert om te zetten: het levert niet direct resultaat op.

Ik ben vaak genoeg boos op mezelf geworden over het tempo waarop ik mijn scriptie schrijf: Loop toch niet zo aan te klooien! Dit aanklooien houdt me aan de andere kant wel op de been, en langzaam maar zeker kom ik steeds een stapje dichterbij het voltooien van mijn afstudeerproject. Waar ik normaal sprongen zou maken, kruip ik nu richting de eindstreep.

Dat kruipen komt niet alleen door het gebrek aan energie, waardoor ik uitgeput ben na een half dagje werken; ook de negatieve denkpatronen spelen hierbij een rol. Tel daarbij op dat het lijkt alsof ik de helft van mijn gebruikelijke cognitieve capaciteit mis waardoor ik verbanden niet kan leggen en mijn concentratievermogen erg laag is. Daardoor duurt het lezen van een artikel of onderzoek ontzettend lang en algehele onrust bestaande uit schuldgevoelens, gevoelens van waardeloosheid en geagiteerd zijn. Al met al is het geen prettig recept voor een afstudeerproject.

Hopelijk studeer ik af in oktober, maar het stellen van een realistisch doel is op dit moment best lastig. Natuurlijk hoop ik dat het snel weer beter gaat en ik op een hoger tempo kan werken aan mijn afstudeerproject. Daarom houd ik er rekening mee dat ik mijn scriptie pas het daaropvolgende inlevermoment in februari kan gaan inleveren. Beide is prima, want voor mij is niet het snel inleveren of het halen van een hoog cijfer het doel; voor mij is het afstuderen tijdens een depressie het doel. Het voordeel is dus wel dat als mijn scriptie straks afgerond is, ik extra trots op mezelf kan en mag zijn. Ieder nadeel…

Wat ik tot slot nog even wil delen was zomaar een moment. Een moment dat indruk op mij maakte. Toen ik voor een opdracht van school een bezoek bracht aan het Dolhuys, het museum van de geest in Haarlem, viel mijn oog op de quote in de header van deze blog. Na het lezen sprongen de tranen me in de ogen, omdat het zo mooi verwoordt welke angsten mijn vorige depressie achter hebben gelaten en die weer bevestigd worden door de huidige tijd.

Deze column is geschreven door Koen Molhoek tijdens zijn afstudeerstage voor Floooow.